Langer thuis wonen vraagt om maatwerk technologie en buurtkracht
De ouderenzorg in Nederland is sterk in beweging. De overheid stimuleert actief dat mensen – ook met intensieve zorgbehoeften - langer thuis blijven wonen. Dit vraagt om aanpassingen van zorgprofessionals en van mantelzorgers, buren en buurtvoorzieningen. Hoe zorgen we samen voor passende zorg en ondersteuning?
Zo denken we bij ViVa! Zorggroep over passende zorg en ondersteuning
ViVa! Zorggroep speelt op deze ontwikkelingen in met zorg op maat en innovatieve oplossingen. Denk daar bij aan preventieve zorg en welzijn, passende zorg aan huis en ondersteuning met zorgtechnologie en zorghulpmiddelen. Tegelijkertijd worden mensen gestimuleerd om zoveel mogelijk zelf keuzes te maken en betrokken te blijven bij hun eigen zorgproces.
Fiona Dekker (52) heeft 25 jaar in de thuiszorg en werkt nu bij ViVa! aan projecten die bijdragen aan toekomstbestendige ouderenzorg: “Toekomstbestendige thuiszorg vraagt om maatwerk, samenwerking en slimme oplossingen.”
Maak de buurt belangrijk
Eén van de initiatieven waar ViVa! aan deelneemt heet ‘Mijn wijk is jouw wijk’. De zorg- en welzijnsorganisaties die bij ‘Mijn wijk is jouw wijk’ zijn aangesloten, brengen mensen en instanties laagdrempelig met elkaar in contact.
Volgens Fiona draagt dit initiatief bij aan het herstellen van traditionele sociale structuren: “Buurten veranderen, buren kennen elkaar minder goed en traditionele ontmoetingsplekken zoals buurthuizen verdwijnen. Er zijn steeds meer mensen die een extra zetje nodig hebben om weer contact te maken. We vinden het belangrijk om zo vroeg mogelijk achter de voordeur te komen en hen op weg te helpen."
Iedereen heeft daarin een rol: van pubers die samen met hun oudere buur de hond uitlaten en de slager die ook een koffiezetapparaat neerzet, zodat zijn klanten een praatje kunnen maken. Of de welzijnsorganisatie die ervoor zorgt dat ouderen opnieuw kennis maken met verschillende sporten tot de senioren zelf die een gezin helpen door regelmatig oppasopa- of oma te zijn.
Passende zorg en passende zelfstandigheid
“Hoewel veel mensen zich prima redden met de hulp van familie, vrienden of buren, loopt een deel van de ouderen vast. Deze mensen hebben vaak een klein sociaal netwerk en vinden het lastig om zorg aan te vragen”, vertelt Fiona.
Een belangrijk uitgangspunt in de zorg van ViVa! Zorggroep is dat mensen de baas blijven over hun eigen leven. Ze worden aangemoedigd om zoveel mogelijk zelf keuzes te maken en betrokken te blijven bij hun eigen zorgproces. Tegelijkertijd biedt de organisatie gerichte ondersteuning aan mensen die dit niet meer zelfstandig kunnen.
Meer mogelijk met zorgtechnologie en zorghulpmiddelen
Digitale apparaten, we gebruiken ze allemaal. Van televisie tot smartphone en van smartwatch tot laptop. Ook in de zorg is technologie niet meer weg te denken. Steeds meer Nederlanders omarmen zorgtechnologie, vooral als die helpt om langer zelfstandig thuis te blijven. Men staat positief tegenover gebruiksvriendelijke hulpmiddelen zoals personenalarmering, medicijndispensers en beeldbellen. En slimme sensoren en assistentierobots, die veiligheid en onafhankelijkheid bevorderen, worden enthousiast ontvangen.
Renata Ruys (55) werkt als coördinerend IG-er in de wijk én in het digitale wijkteam van ViVa! Zorggroep. Ze coördineert de zorg voor cliënten door zorgactiviteiten te plannen, uit te voeren en af te stemmen met andere zorgverleners. Renata: “Als je, net zoals ik en mijn collega’s, een zorghart hebt, denk je al snel dat zorg aan huis de beste zorg is. Nu heb ik naast mijn ervaring bij de mensen thuis, ook ervaring met het geven van beeldzorg. En ik maak bij cliënten mee hoe zij geholpen zijn met zorgtechnologie en -hulpmiddelen. Dan blijkt dat zogeheten fysieke zorg en digitale zorg elkaar heel goed aanvullen in de thuiszorg.“
Prettig contact
De ervaring leert dat cliënten beeldzorg als persoonlijke, warme zorg ervaren. Renata: “Veel van mijn cliënten die beeldzorg gebruiken, zijn ouderen met beginnende geheugenproblemen. Wat ik als groot voordeel ervaar, is dat de tijd tijdens beeldbellen volledig gericht is op de behoefte van de cliënt. En dat betekent naast het begeleiden bij medicatie of bijvoorbeeld insuline spuiten ook écht persoonlijke aandacht voor hoe het met iemand gaat." Een ander belangrijk voordeel is dat de zorg in deze vorm ook door kan gaan als iemand op de afgesproken tijd niet thuis is. “Cliënten nemen de tablet die bij beeldzorg hoort makkelijk mee als ze ergens op bezoek of zelfs op vakantie gaan. En onze afspraak gaat zo gewoon door”, vertelt Renata. Fiona vult aan: “We komen de tablet altijd persoonlijk brengen en leggen uit hoe het werkt. Bijna iedereen is verrast over hoe makkelijk het werkt.”
Zelfvertrouwen en dagstructuur
Een ander voorbeeld van zorgtechnologie is de assistentierobot. Deze wordt vaak aangevraagd door casemanagers. Zij signaleren dat hun cliënt heus nog zelfstandig is, maar wel wat ondersteuning nodig heeft in de structuur van de dag. Fiona legt uit: “Een mevrouw woont nog thuis en doet nagenoeg alles nog zelf. Door een lichte beroerte is haar korte termijngeheugen aangetast.” Een seintje dat ze haar medicatie moet innemen, krijgt ze op haar mobiele telefoon. Voor haar andere afspraken – ze heeft een druk sociaal leven – heeft ze nu robotje Tessa. Fiona: “Mevrouw heeft aan ons verteld wat voor haar een prettige manier is om haar te helpen herinneren aan haar afspraken. Nu laat Tessa haar weten wanneer het tijd is om te vertrekken voor een afspraak of bijvoorbeeld dat het nog een half uurtje duurt voordat ze bezoek krijgt.”
Zorgtechnologie maakt zorg sneller, makkelijker en toegankelijker. Tegelijkertijd staat de balans tussen technologie en zorg aan huis voorop. Renata sluit af: "We hebben het niet voor niets over persoonsgerichte en passende zorg.”